Minął rok, odkąd kierowcy po raz pierwszy przejechali przez dolnośląskie tunele drogowe na trasie S3. Od 31 lipca 2024 roku dostępny jest ostatni wybudowany w woj. dolnośląskim odcinek drogi ekspresowej S3 - 16-kilometrowa, nowoczesna trasa pomiędzy węzłami Bolków i Kamienna Góra Północ.
Tunelowy rekord i miliony przejazdów
W ciągu pierwszego roku od oddania tej trasy do ruchu zarejestrowaliśmy na niej przejazd ponad 2,3 mln pojazdów. W kierunku Lubawki przejechało ponad 1,2 mln pojazdów, a w kierunku Legnicy ponad 1,1 mln. Rekord dziennego natężenia ruchu padł 1 maja 2025 roku – wtedy przez oba tunele przejechało aż 17 700 pojazdów.
Kilka słów o ostatnim odcinku S3 w woj. dolnośląskim
Budowa odcinka trwała niemal cztery lata i kosztowała blisko 1,9 mld zł, z czego ponad 928 mln zł pochodziło z funduszy unijnych. Inwestycja była współfinansowana przez Unię Europejską w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko.
W ramach zadania, którego wykonawcą było konsorcjum firm PORR (lider) i PORR Bau, powstało aż 69 obiektów inżynierskich, w tym mosty, wiadukty i przejścia dla zwierząt oraz dwa Miejsca Obsługi Podróżnych - Jaczków Wschód i Jaczków Zachód. Jednak najbardziej spektakularnym elementem trasy są dwa tunele drogowe, z których jeden – o długości 2,3 km – jest najdłuższym pozamiejskim tunelem drogowym w Polsce oraz najdłuższym tunelem wydrążonym w skale.
Tunele drogowe na S3 i ich zabezpieczenia
Te dwa szczególne obiekty stały się symbolem nowoczesnej infrastruktury w regionie. Prace nad ich budową prowadzone były w systemie zmianowym, 24 godziny na dobę przez 7 dni w tygodniu. W ich realizację zaangażowani byli obywatele aż 11 krajów.
Dłuższy tunel został wydrążony pod górą w Starych Bogaczowicach tzw. nową austriacką metodą NATM, która została wybrana ze względu m.in. na budowę geologiczną górotworu, duży przekrój poprzeczny tunelu oraz jego długość. Na konstrukcję tunelu składają się dwie nawy główne dla ruchu pojazdów o długości 2301 m – nitka w kierunku Legnicy i o długości 2272 m – nitka w kierunku Lubawki, osiem przejść ewakuacyjnych poprzecznych i jeden przejazd awaryjny w środku tunelu. Drążenie obu nitek trwało 444 dni. W prace przy tunelu zaangażowanych było codziennie co najmniej 125 pracowników. Podczas prac wydrążeniowych zużyto 410 ton materiałów wybuchowych i wywieziono 223 000m3 materiału skalnego, co odpowiada pojemności 744 basenów olimpijskich.
Krótszy tunel o długości 320 m zrealizowano metodą górniczą w technologii Cut&cover, czyli w tzw. otwartym wykopie. Podzielono go na 27 segmentów. Po wykonaniu wykopu, przystąpiono do etapu fundamentów, następnie wykonano ściany, po czym przystąpiono do zakrycia ścian poprzez betonowanie kaloty tunelu. Następnym etapem było wykonanie robót branżowych i drogowych, czyli systemów oraz nawierzchni, a na samym końcu przystąpiono do zasypania tunelu i odtworzenia terenu nad obiektem.
Bezpieczeństwo w tunelach
Oba tunele zostały wyposażone w zaawansowane systemy bezpieczeństwa, w tym m.in.:
- 62 czujniki dymu, 60 ręcznych ostrzegaczy alarmowych i 4 komplety światłowodowych czujek ciepła,
- 33 wentylatory,
- 150 kamer monitoringu, w tym 90 termowizyjnych,
- ponad 3000 źródeł światła,
- punkty alarmowe,
- głośniki tunelowe oraz głośniki tubowe emitujące ostrzeżenia i polecenia w przypadku wystąpienia sytuacji alarmowych,
- system ogrzewania,
- system wykrywania pożaru oraz
- system monitoringu wizyjnego - kamery obrotowe, stałopozycyjne oraz kamery wideodetekcji.
Całość nadzorowana jest z nowoczesnego Centrum Zarządzania Tunelem zlokalizowanego na węźle Bolków, co umożliwia szybką reakcję służb w razie wypadku lub awarii.
Aby tunele były w pełni bezpieczne, zobowiązani jesteśmy do wykonywania przeglądów i serwisów konstrukcji tuneli drogowych, systemów i urządzeń bezpieczeństwa oraz dojazdów wraz z infrastrukturą towarzyszącą. Jest to związane z zapewnieniem najwyższych standardów bezpieczeństwa dla użytkowników obiektów.
Prace serwisowe, które wykonujemy, wynikają z harmonogramu obsługi tuneli i systemów w nim zamontowanych. Podczas tych kontroli zamykamy w godzinach nocnych cały odcinek drogi pomiędzy Bolkowem i Kamienną Górą. To nie fanaberia drogowców, a wymóg stawiany przez producentów elementów drogowych.
Niecodzienne sytuacje i lekcje na przyszłość
Rok eksploatacji to nie tylko płynny ruch, ale też... „kreatywność” kierowców. Wydarzenia, które zaliczamy do kategorii nadzwyczajnych i oczywiście absolutnie zabronionych to m.in.:
- poruszanie się w tunelu pieszo lub rowerem,
- parkowanie w tunelu, aby zapalić papierosa, zatrzymać się na toaletę, zrobić zdjęcie czy… uprawiać sport (ćwiczenia na środku tunelu),
- zawracanie i jazda pod prąd.
Sytuacjami szczególnymi są również próby przejazdu przez tunele osób z głęboką klaustrofobią, które niestety kończą się zaangażowaniem służb i często nawet ewakuacją z trasy.
Wszystkie z tych przykładów miały miejsce w ciągu ostatnich 12 miesięcy, wymagały interwencji służb drogowych i często wiązały się nawet z czasowym zamknięciem tunelu ze względu na bezpieczeństwo przejazdu.
Jedź mądrze i dojedź bezpiecznie
Aby podróż przez tunele była bezpieczna, warto pamiętać o kilku podstawowych zasadach:
- zwracaj uwagę na znaki i sygnalizację świetlną,
- nie zawracaj, nie cofaj,
- zachowaj odległość między pojazdami minimum 50 m,
- nie zatrzymuj się (możliwy jest tylko postój awaryjny),
- słuchaj komunikatów nadawanych w tunelu i stosuj się do wydawanych poleceń,
- pamiętaj o dostosowaniu prędkości do obowiązujących nakazów - w tunelu obowiązuje odcinkowy pomiar prędkości.